Pioniersstad Kortrijk evalueert na zes jaar alle fietszones: “Fietsstraten die te breed en te lang zijn, werken niet” (Het Laatste Nieuws)

Goed zes jaar nadat in de binnenstad de toen eerste en grootste fietszone van Vlaanderen ingereden werd, neemt de stad Kortrijk alle fietsstraten onder de loep. “We gaan het met een logisch en gezond verstand bekijken”, zegt schepen van Mobiliteit Trui Steenhoudt (N-VA). Waarom is een evaluatie nodig? Intussen duikt er een ander probleem op, met stepgebruikers die de regels niet volgen. 

De eerste en toen grootste fietszone van Vlaanderen – destijds met burgemeester Vincent Van Quickenborne (Team Burgemeester) en voorvechter en schepen Axel Weydts (Vooruit) – werd eind juni 2019 ingefietst. Het verkeer in de binnenstad beweegt dankzij die aaneenschakeling van zo’n 75 fietsstraten sindsdien meer op maat van de fietsers. “Die fietszone lijkt me te werken, met als voorwaarde dat én automobilisten én fietsers de regels blijven respecteren”, zegt schepen Trui Steenhoudt. Zes jaar later blijkt vooral de toename van steps frustraties in de hand te werken omdat lang niet alle steppers de regels volgen. “Met twee op één step rijden, steps die niet goed verlicht zijn, stepgebruikers die op het voetpad of veel te snel rijden… we krijgen veel klachten”, zegt Steenhoudt. “Team Preventie is in scholen aan het sensibiliseren, om stepgebruikers erop te wijzen welke regels ze moeten volgen. Vanaf november volgt een hardere aanpak, met politiecontroles en boetes. Nu al zijn er gerichte controles tijdens de maandagmarkt, waar steppers net zoals fietsers moeten afstappen.” 

Terug naar de fietsstraten. Tijdens de zomer van 2020 kwamen er ook nog fietszones bij in de deelgemeenten Heule en Marke. Later in 2020 werd er nog een versnelling hoger geschakeld met extra fietsstraten in de Passionistenlaan en het aanpalende Prinses Marie-Joséplein in de Sint-Janswijk waar veel fietsverkeer is en op Sint-Anna in Marke waar er veel schoolgaande fietsers passeren. Ook werd de fietszone in de binnenstad toen met de Overleiestraat uitgebreid, om zo van de hele noordzuidas door het centrum één lange fietsstraat te maken. “Ik blijf herhalen dat dit geen anti-autoverhaal is. Auto’s blijven welkom in een fietsstraat, maar rijden trager”, snoerde toenmalig schepen Axel Weydts de criticasters de mond. En nog was het niet voorbij met eind september 2024 de opening van een fietszone in de dorpskern van deelgemeente Bellegem en de opening van nieuwe fietsstraten op Stade in Heule, bij een nieuwe fiets- en wandeldoorsteek in het Astridpark.

Of de fietszones en fietsstraten de verkeersveiligheid in de hand werken? Recente cijfers konden we niet bekomen via de politiezone Vlas. Wel werd tijdens de zomer van 2023, vier jaar na de opening van de fietszone in de binnenstad, door Vlas meegedeeld dat het aantal ongevallen bijna gehalveerd was omdat automobilisten er extra alert zijn. De politie controleert ook. Zo kregen tussen de zomer van 2019 en de zomer van 2021 tegen de 1.350 bestuurders 58 euro boete omdat ze in de binnenstad een fiets inhaalden in een fietszone.

Tijdens de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen in 2024 bleek na een oproep op HLN dat ruim 60 procent van de Kortrijkzanen voorstander is om de fietszones en fietsstraten weer af te bouwen, waar nodig. Ook de politiek maakte er een thema van, waarbij vooral N-VA en Vlaams Belang tegengas gaven.

“In sommige fietsstraten voelen fietsers zich gegeneerd dat auto’s achter hen moeten blijven. Zeker wanneer het breed genoeg is en veilig voorbijsteken perfect kan. We willen elke fietsstraat herbekijken en zullen er dus een aantal afschaffen. Verkeersveiligheid is wat ons moet leiden, maar dat mag nooit een argument zijn om domme maatregelen in te voeren”, zei Axel Ronse, toen kandidaat-burgemeester bij N-VA, in september 2024. Ook Vlaams Belang-fractieleider Wouter Vermeersch pleitte toen voor een grondige evaluatie: “Kortrijk kent een wildgroei aan fietsstraten. Beperk ze tot schoolomgevingen, onveilige plaatsen en trajecten die bijna uitsluitend voor fietsverkeer bestemd zijn. De maatregel moet aantoonbaar de veiligheid van fietsers verhogen.” 

“Gebruik fietsstraten bovendien niet als snelheidsdempers. Fietsers zijn geen levende verkeersremmers. Ook wanen fietsers zich binnen en buiten de fietszones heer en meester in het verkeer en lappen ze de verkeersregels aan hun laars. Kinderen worden niet meer aangeleerd om rechts te fietsen”, aldus Vermeersch.

In februari 2025 vroeg na een nieuwe HLN-vraag een meerderheid van Kortrijkzanen nog eens om fietsstraten in Kortrijk en deelgemeenten terug te schroeven, waar ze overbodig blijken te zijn. De nieuwe schepen van Mobiliteit Trui Steenhoudt (N-VA) beloofde toen een evaluatie “zonder taboes”.

Ze blijft vasthouden aan dat standpunt. “We gaan alle fietsstraten evalueren, om tegen de lente van 2026 knopen door te hakken. Er zijn fietsstraten die niet werken omdat ze te breed en te lang zijn, waardoor automobilisten meer geneigd zijn om in te halen. Een voorbeeld is de Van Belleghemdreef in Marke.” 

Ik stel me verder nu al vragen bij de fietsstraat in de Passionistenlaan in Kortrijk, al zal die laan wel deel uitmaken van een nieuwe fietssnelweg tussen Kortrijk en Waregem. Maar in het GIP (Gewestelijk InvesteringsProgramma) 2026-2027 is er nog geen budget voor die fietssnelweg, het zal ten vroegste in 2028 zijn. We gaan het eerst grondig bekijken, want onze N-VA-gedeputeerde Kelly Detavernier strijdt hard voor die fietssnelweg. Tot slot geef ik nog mee dat er voorlopig nergens nog fietsstraten bijkomen, we willen dus eerst alle huidige fietsstraten evalueren en zien daarna wel verder”, aldus Steenhoudt.

Bron: Het Laatste Nieuws (3 oktober 2025)